Zachować w pamięci

Ziewam, więc jeszcze chyba dobrze się nie obudziłam. Udało mi się jednak zrobić nam dwie kawy i z lekko nieprzytomną miną siąść do bloga. Danny i tak już nie śpi, tak więc notka nie będzie tak obszerna, jak początkowo zakładałam. Dziś bowiem na tapecie, aż cztery wyjątkowe pocztówki od dziewczyn. Wszystkie przedstawiają ludowe stroje, o których większość z nas już nie pamięta. Owszem, kto nie zna stroju łowickiego, góralskiego, czy krakowskiego, ale czy wiecie jak wygląda strój sądecki? A może słyszeliście o łańcuckim lub rozbarskim? Tak znacie być może kaszubskie hafty, ale czy widzieliście strój z tego regionu? Ja tak, a to wszystko dzięki nayance i jomar, które z wytrwałością zarzucają mnie kartkami, z ilustracjami, które warto by ocalić od zapomnienia. Część z nich to dzieła Marii Orłowskiej-Gabryć, podczas gdy inne zilustrowała Irena Czarnecka czy J. Karolak.

Wyjątkowość stroju sądeckiego wynika z jego różnorodności, jak też tradycji przekazywania go z pokolenia, na pokolenie, przy czym każde dodawało don nowe elementy. Hafty wykonywano z pamięci łącząc ze sobą kilkanaście stałych elementów i była to jedyna praca, którą wykonywały kobiety, sam strój szyty i skrojony był przez mężczyzn.

O stroju łańcuckim wiem tyle, że jest z typowych strojów mazowsza, tylko co jest u nas tak naprawdę typowe? Na to pytanie odpowiedź okazuje się już nie taka znowu prosta.

Rozbarski pochodzi z Górnego Śląska i często kojarzony jest  z Bytomiem. Warto pamiętać, że na Śląsku stroje kobiece różniły się nie tylko w zależności od regionu, ale nawet wsi! A już w XIX i XX wieku nieliczni umieli je prawidłowo rozróżnić, bo ludność przenikała się, a ubiór zmieniał w tempie zastraszającym. Pomijając długi wykład, mnie najbardziej podobają się wzorzyste wstążki, zazwyczaj szerokie na 10 cm pastelowe i pomalowane w piękne kwiaty. To dzięki nim wiem, że przedstawiona na obrazku kobieta jest mężatką, bo to mężatki przyszywały wstążki do czapki, spuszczając je luźno z przodu.

Opis stroju kaszubskiego jaki znalazłam, odnosi się do nieco tylko innego odzienia, wiadomo jednak, że wielokrotnie zmieniał się on przez wieki, a że ten rodzaj stroju regionalnego zanikł całkowicie w XIX wieku i rekonstruowano go po wojnie, ciężko jest ustalić jakieś pewniki. Oryginalną częścią, która zachowała się do czasów dzisiejszych jest jedynie złotnica (stanowiąca kobiece nakrycie głowy). 

English: Thanks to my forum friends I can present you with polish regional outfits from our country region. It is just a drop in a sea, but you can imagine how colourful our folclor is. So from the top you have sądecki uniform, than an outfit from łańcut, another one is rozbarski uniform and on the end a kaszebe one.